Skip to content
Heb je nog vragen? Mail naar
Allergieën en intoleranties

Coeliakie

Brood met gluten
File Icon

Ga snel naar

Allergieën en intoleranties

Coeliakie

Brood met gluten

Wat is coeliakie?

Coeliakie is een auto-immuunziekte die door de inname van gluten wordt uitgelokt. Gluten zijn eiwitten die je onder meer. in tarwe, haver, rogge, gerst, spelt en kamut kunt vinden. Wanneer je coeliakie hebt en je gluten eet, dan maakt je afweersysteem antistoffen aan die lichaamseigen cellen aanvallen. De darmvlokken raken beschadigd, wat leidt tot een beschadiging van het slijmvlies in de dunne darm. Dit veroorzaakt een chronische ontstekingsreactie. Langdurige schade aan het darmslijmvlies kan ervoor zorgen dat je lichaam belangrijke bouwstoffen niet meer goed opneemt.

Wat zijn de symptomen van coeliakie?

Er zijn verschillende coeliakie symptomen waar je last van kunt hebben. De klachten die je bij coeliakie kunt ervaren zijn onder andere.

  • Chronische buikpijn
  • Chronische obstipatie
  • Chronische diarree
  • Een opgezette buik
  • Aanhoudende vermoeidheid, mogelijk gepaard met humeurigheid en/of depressiviteit
  • Misselijkheid en overgeven
  • Afwijkingen in de botten (osteopenie/osteoporose)
  • Herhaaldelijke botbreuken
  • Artritis en/of gewrichtspijn of -ontsteking
  • Neuropathie (zenuwaandoening)
  • Bloedarmoede
  • Aften
  • Huidklachten
  • Afwijkingen aan het tandglazuur

Bovenstaande symptomen kunnen ook duiden op ander onderliggend leed. Neem bij aanhoudende klachten altijd contact op met je huisarts.

Wat zijn de gevolgen van coeliakie?

Ervaar je de klachten die bij coeliakie horen en ben je gediagnosticeerd met een glutenallergie, dan kan een glutenvrij dieet geadviseerd worden. Er zijn geen medicijnen voor. Raadpleeg altijd een diëtist bij het starten van een glutenvrij dieet. Bij het volgen van een glutenvrij dieet kunnen de klachten sterk verminderen. [1]

Hoe ontstaat coeliakie?

De precieze oorzaak van coeliakie is nog onbekend. Dat erfelijkheid, je microbioom en virusinfecties in de darm een rol spelen is wel duidelijk. Genetische- en omgevingsfactoren spelen hier hoogstwaarschijnlijk wel een rol in. [1]

Wanneer ontstaat coeliakie?

De ziekte kan op jonge leeftijd al aanwezig zijn. Het is echter ook mogelijk dat je er pas als volwassene achterkomt dat je coeliakie hebt.

Op een latere leeftijd kun je een test afnemen om in te zien of jouw genen een aanleg kunnen hebben voor de ontwikkeling van coeliakie. Als dit het geval is kunnen langer aanwezige klachten vaak achteraf weerlegd worden, als zijnde coeliakie klachten die deze ziekte horen.

Op het moment dat je gluten blijft nuttigen raakt de darmwand steeds iets meer beschadigd. Bij een glutenvrij dieet die door een huisarts of diëtist is opgesteld kan dit herstellen.

Bij deze intolerantie kunnen niet alleen de darmen en maag geïrriteerd en beschadigd raken. Ook vermoeidheid, bloedarmoede en osteoporose (botontkalking) vallen onder klachten die naar voren kunnen komen. Op een oudere leeftijd kan het dus gevolgen hebben op het sneller krijgen van botbreuken en botontkalking.

Coeliakie bij kinderen

Coeliakie ontstaat vaak al op jonge leeftijd. Bij baby’s en kinderen is dit te herkennen aan het hebben van diarree, een opgezette buik, overgeven en weinig eetlust. Maar ook een achterstand in groei en gewicht, dunne armen en benen, platte billen en een bolle buik zijn bijkomende klachten. Bij baby’s ontstaat het na ongeveer 7 maanden, omdat baby’s dan voeding krijgen waarin gluten zitten zoals pap en brood.

Kijk voor meer informatie over coeliakie bij kinderen op de website van Radboud UMC

Kun je coeliakie op latere leeftijd ontwikkelen?

Het kan dat je er pas als volwassene achterkomt dat je coeliakie hebt. Vaak kunnen langer bestaande klachten vanaf dat moment verklaard worden. Volwassenen met deze ziekte kunnen niet alleen darmklachten ervaren, ze kunnen ook last hebben van vermoeidheid, bloedarmoede, botontkalking en onvruchtbaarheid. [2]

Is coeliakie een allergie of een intolerantie?

Coeliakie is een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat het lichaam antistoffen aanmaakt tegen het eigen weefsel. Dit zorgt er dan weer voor dat de darmvlokken worden aangetast en de darmwand beschadigen. Hierdoor kunnen voedingsstoffen niet worden opgenomen door de darmen. [3]

Komt coeliakie vaak voor?

Ongeveer 40% van de Nederlandse bevolking heeft de erfelijke aanleg om coeliakie te krijgen. Niet iedereen met deze aanleg krijgt het ook. Geschat wordt dat ongeveer 170.000 mensen in Nederland deze ziekte hebben, maar slechts 20% van hen weet dat. Dit komt onder andere omdat het zich op verschillende manieren uit, waardoor er lang niet altijd aan deze ziekte wordt gedacht. Mede doordat de klachten heftig, maar ook minimaal aanwezig kunnen zijn. Niet iedereen reageert hetzelfde op deze auto-immuunziekte. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die last hebben van diarree, gewichtsverlies of juist gewichtstoename.

Kijk voor meer informatie over dit onderwerp op de website van het voedingscentrum.

Hoe kun je coeliakie vaststellen?

Het vaststellen van coeliakie gaat vaak door middel van een uitgebreid onderzoek door een specialist. Bekend is wel dat er bij deze ziekte vrijwel altijd sprake is van een genetische aanleg. De aanwezigheid van de genotypen HLA-DQ2 en HLA-DQ8 spelen hierin een grote rol. Vrijwel alle mensen waarbij de diagnose coeliakie is vastgesteld zijn drager van één van deze genotypen.

Met de coeliakie test van Suresy kunnen wij de aanwezigheid van deze genotypen vaststellen of uitsluiten. Door middel van een afname van slijm uit je wangen en dit te analyseren. De uitslag geeft aan of je een genetische aanleg hebt voor de ontwikkeling van coeliakie. De aanwezigheid van deze genotypen, hoeft niet te betekenen dat je ook een gluten intolerantie zult ontwikkelen.  Ben je geen drager van één van deze genotypen? Dan is het vrijwel zeker dat je het niet zult ontwikkelen.

Bekijk hier het filmpje hoe je de test moet uitvoeren. Na het zelf uitvoeren van de test en het opsturen van je sample kun je na enkele dagen jouw uitslag inzien. Ga naar de pagina voor je uitslag en scan je unieke QR-code.

Referenties:

[1] Coeliakie. (2022, 3 augustus). Maag Lever Darm Stichting. URL
[2] Hoe herken ik het? (2022, 3 augustus). Maag Lever Darm Stichting. URL
[3] Glutenovergevoeligheid. (z.d.). Voedselallergie. URL

Allergieën en intoleranties

Bekijk hier de gerelateerde vragen of artikelen over dit onderwerp. Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met onze helpdesk.

coeliakie test
Allergieën en intoleranties