Skip to content
Heb je nog vragen? Mail naar
Persoonlijke gezondheid

Hart- en vaatziekten

hart
File Icon

Ga snel naar

Persoonlijke gezondheid

Hart- en vaatziekten

hart

Wat zijn hart- en vaatziekten?

Hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor verschillende ziekten aan het hart of aan de bloedvaten. Bij een hart- of vaatziekte werkt bijvoorbeeld het hart niet zoals het hoort of zijn de bloedvaten vernauwd, waardoor het bloed niet goed door het lichaam vervoerd kan worden.

Wat valt er onder hart- en vaatziekten?

Hartziekten zijn globaal te verdelen in verschillende categorieën: [1]

  • hartziekten die ontstaan door een zeer slechte bloedtoevoer naar het hart of de hersenen, bijvoorbeeld door slagaderverkalking. Dit zijn onder andere:
    • pijn op de borst (angina pectoris)
    • hartinfarct (hartaanval)
    • een beroerte (TIA, herseninfarct, hersenbloeding)
  • hartfalen
  • hartritmestoornis
  • aangeboren hartziekten
  • hartontstekingen
  • aandoening aan de hartkleppen, bijvoorbeeld door ontstekingen

Voorbeelden van vaatziekten zijn:

  • spataderen
  • etalagebenen (slagader in benen vernauwd)
  • trombose
  • longembolie
  • slagaderverkalking
  • vernauwing van de halsslagader
  • ziekte van Raynaud

Wat zijn de oorzaken van hart- en vaatziektes?

Het verschilt per hart- of vaatziekte wat de oorzaak is dat je te maken krijgt met de betreffende ziekte. Er zijn echter wel diverse factoren die de kans op hart- en vaatziekten sterk kunnen beïnvloeden.

Je loopt de meeste risico’s op hart- en vaatziekten door te roken, een te hoog cholesterol en een hoge bloeddruk. Bij een combinatie van meer dan één van deze factoren is de kans nog groter.

Naast deze drie belangrijkste factoren zijn overgewicht, diabetes, stress en erfelijkheid ook verhoogde risicofactoren. Bovendien vergroot ouder worden de kans op hart- en vaatziekten.

Welke symptomen kun je ervaren bij hart- en vaatziekten?

De symptomen die kunnen duiden op het niet goed werken van je hart kunnen duidelijk zijn, zoals intense pijn op de borst. In andere gevallen is dit soms minder duidelijk, en uit dit zich bijvoorbeeld door vermoeidheid en vocht vasthouden. [2]

Bij hartziekten kun je de volgende symptomen ervaren:

  • Hartkloppingen
    Als je regelmatig last hebt van hartkloppingen, neem dan contact op met je huisarts.
  • Hartoverslagen
    Als je regelmatig last hebt van hartoverslagen, dan raden we je aan om een afspraak te maken bij je huisarts.
  • Pijn op de borst (angina pectoris)
    De pijn op de borst of de hartkramp kan komen doordat het hart te weinig zuurstof krijgt. Dit kan zorgen voor een hartinfarct, vernauwing of een verstopping van een bloedvat. Pijn op de borst kan ook duiden op andere hartziekten, zoals een hartritmestoornis, hartklepaandoening, ontsteking van het hartzakje/de hartspier of na het herstel van een openhartoperatie.
    We adviseren je altijd om met klachten contact op te nemen met je huisarts. Er zijn echter ook nog andere oorzaken waardoor je pijn op de borst kunt ervaren, wat niet direct met het hart te maken heeft. Veel voorkomende oorzaken van pijn op de borst kunnen van andere organen of weefsels komen, zoals de spieren en ribben (door bijvoorbeeld een val), spijverteringsorganen (door bijvoorbeeld galstenen of maagpijn), luchtwegen, rug(pijn) of ademhaling (zoals hyperventileren).
  • Bij drukkende pijn midden op de borst met of zonder uitstraling naar de bovenarm/kaak/hals/pijn tussen de schouderbladen, heftig zweten en/of misselijkheid, bel dan direct 112!

Problemen/pijn aan het hart kunnen zich bij vrouwen soms anders voordoen en/of een andere plek op de borst zitten, bij twijfel moet er altijd contact op worden genomen met een behandelend arts/huisarts.

In het geval van hartfalen kun je ook klachten ervaren als vermoeidheid, sneller benauwd en buiten adem zijn en vocht vasthouden.

Bij de meest voorkomende vaatziekten kun je de volgende symptomen ervaren:

  • Spataderen
    Bij spataderen kun je last krijgen van zware benen, jeuk aan de benen, kramp, oedeem, eczeem en/of open wond(en) op de benen.
  • Etalagebenen (slagader in benen vernauwd)
    Dit kan leiden tot een koud aanvoelende voet, droge, schilferige of juist glanzende huid, geen haargroei op (een deel van) het been en beenspieren die dunner worden. [3]
  • Trombose
    De symptomen van trombose zijn afhankelijk van de plek waar de trombose optreedt. [4]
  • Longembolie
    Dit openbaart zich door klachten als plotselinge benauwdheid, snelle ademhaling, bloed ophoesten en duizeligheid. [5]
  • Slagaderverkalking
    Dit merk je vaak pas als de slagader al gevorderd vernauwd is. Klachten zoals pijn op de borst en last hebben van etalagebenen zijn symptomen van slagaderverkalking. Een slagaderverkalking kan leiden tot een vernauwing van de halsslagader. [6]
  • Ziekte van Raynaud
    Deze aandoening zorgt voor een vernauwing van de bloedvaten in je vingers of tenen. Dit kan ervoor zorgen dat je vingers of tenen wit en gevoelloos worden, mogelijk ook blauw en koud. [7]

Hoe verklein je de kans op hart- en vaatziekten?

Het risico op hart- en vaatziekten wordt verhoogd bij roken, een hoge bloeddruk, een hoog cholesterol, diabetes, nierschade, hart- en vaatziekten in je familie en stress.

Een ongezonde levensstijl en een ongezond gewicht kunnen ervoor zorgen dat je meer risico loopt op hart- of vaatziekten. Door gezonde en afwisselende voeding en voldoende beweging kun je de kans op verschillende hart- en vaatziekten verkleinen. [8]

Wat is goed voor je hart?

Voldoende bewegen en gezonde voeding zijn goed voor het hart. Beweging zorgt ervoor dat je spieren aan het werk gaan. Spieren hebben op hun beurt brandstof en zuurstof nodig om optimaal te werken. Zuurstof komt via je longen in het bloed en wordt vervolgens naar het hart getransporteerd. Het hart pompt het zuurstofrijke bloed naar de spieren. De brandstof haal je voornamelijk uit voeding. Dit wordt ook via het bloed naar de spieren getransporteerd.

Referenties:

[1] Hart- en vaatziekten. (z.d.). BENU. URL

[2] De Nederlandse Hartstichting. (z.d.-b). Herken de signalen van hart- en vaatziekten. Hartstichting. URL

[3] Etalagebenen (Claudicatio intermittens). (z.d.). Gezondheidsplein. URL

[4] Hoe herken je een trombose? (2021, 25 april). Trombosestichting. URL

[5] Longembolie. (z.d.). Gezondheidsplein. URL

[6] De Nederlandse Hartstichting. (z.d.-a). Alles over slagaderverkalking. Hartstichting. URL

[7] Fenomeen van Raynaud •. (2021, 14 juni). ReumaNederland. URL

[8] Risico hart- en vaatziekten verlagen | Thuisarts.nl. (z.d.). URL

Persoonlijke gezondheid

Bekijk hier de gerelateerde vragen of artikelen over dit onderwerp. Staat jouw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met onze helpdesk.

coeliakie test
Persoonlijke gezondheid